Ốc vòi voi hay con Thụt Thò.
Ốc vòi voi |
|
|
|
Giới (regnum) |
|
Ngành (phylum) |
|
Lớp (class) |
|
Bộ (ordo) |
|
Họ (familia) |
|
Chi (genus) |
|
Loài (species) |
P. generosa |
Panopea generosa |
|
Ốc vòi voi hay còn gọi là tu hài hay con thụt thò (Danh pháp khoa học: Panopea generosa) là một loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ sống trong nước mặn thuộc họ Triadacnidae. Trong môi trường tự nhiên, ốc vòi voi sống rải rác trên các trương cát ngầm và thềm cát có san hô ở vùng biển ấm. Chúng có thể thích nghi với môi trường nước trong với độ mặn ổn định, cóthủy triều lên xuống hay ở các vùng bãi bùn cửa sông nước lợ.[1] Đây là loài nhuyễn thể sống lâu và lớn nhất trong hang cát, nó có giá trị dinh dưỡng cao cùng hương vị đặc biệt và có tác dụng tốt đối với sức khỏe phái nam[2] và là loài thủy sản có giá trị kinh tế cao[3]
Đặc điểm
Ốc vòi voi sinh sản dưới cát vào mùa xuân, sinh trưởng nhanh trong điều kiện môi trường tự nhiên hay môi trường nuôi tốt[1]. Trong tự nhiên, loài ốc này sống ở vùng biển mặn, nước sạch ở Canada và Tây Bắc nước Mỹ, thì có thể sống tới khoảng 160 năm[4].
Một con ốc vòi voi trên cát
Nhiều con có vòi dài tới 1-2m, trọng lượng thường gặp độ 1,5-2,5kg nhưng cá biệt có con nặng tới 4–5 kg. Loài ốc này tuy to nhưng rất hiền bởi suốt đời chỉ ẩn mình một chỗ dưới lớp cát sâu trong lòng đại dương để sinh trưởng. Mỗi cá thể phát triển dài 12cm, nặng 200g. Vỏ giống trai ngậm ngọc, thịt dày đặc hơn hẳn sò huyết, mát ngọt tương tự bào ngư...Ốc nhỏ nhất cũng độ 1,5 kg/con, vỏ ngoài màu trắng ngà, hai vỏ khép hờ. Nhô ra giữa hai lớp vỏ là chiếc xúc tu dài, to hình trụ, nhìn không khác nào một chiếc vòi voi thực thụ…[5]
Con ốc ở vùng châu Mỹ có nhiều tên như Geoducks, sò vương, dài khoảng từ 15 – 20 cm, nhưng cái vòi có khi tới gần 01 mét. Ỏ châu Á ốc có vỏ chừng 10cm, vòi cụt ngóc, ở phương Tây, ốc vòi voi chỉ được người ăn vì thịt ngon. Được ca ngợi là loài hải sản sống thọ nhất - từ 146 đến 160 năm, ăn vào hy vọng cũng tăng tuổi thọ. Vòi voi cái được coi là đẻ sung nhất trong vương quốc loài vật, 5 tỉ trứng suốt vòng đời.[4][6] Cùng là loài nhuyễn thế hai mảnh vỏ sống trong môi trường nước mặn nhưng so với ốc vòi voi ở Việt Nam, ốc vòi voi Canada có thân hình to lớn hơn với kích thước từ 15–20 cm, trọng lượng trung bình từ 1– 2 kg. Ốc vòi voi Canada là một trong những món ăn ngon độc đáo nhất được tìm thấy tại vùng biển Thái Bình Dương, nơi có độ mặn rất cao, nước trong xanh, quanh năm lạnh giá[7].
Công dụng
Món ốc vòi voi tại Đài Loan
Loại ốc này có giá trị dinh dưỡng cao. Các nghiên cứu cho rằng thịt của chúng có khoảng 16 loại acid amin. Tại Hàn Quốc, Nhật Bản vòi voi thường được dùng theo kiểu sashimi giúp giữ nguyên vẹn mùi vị tinh chất của ốc như ngọt, giòn lẫn cả chút vị tanh của biển cả trong vị cay nồng wasabi. Người Trung Quốc thì hợp các món xào cay[1]. Là một trong những thượng phẩm thời nay vì giá trị dinh dưỡng cũng như hương vị đặc biệt của nó, có tác dụng rất tốt đối với quý ông. Nhiều người khẳng định rằng thịt tu hài cải thiện rõ rệt chức năng sinh lý của nam giới.[7]
Ở Việt Nam, trước đó ốc vòi voi chỉ có trong môi trường tự nhiên, là một đặc sản quý hiếm. Hiện nay, nó đã được nuôi thành thương phẩm và ngành nuôi ốc vòi voi đang mang lại hiệu quả kinh tế cao cho ngư dân.[1] Và tại Việt Nam, vòi voi hay được dùng theo kiểu wasabi, nướng hoặc nấu cháo. Một số nhà hàng còn có món vòi voi sốt X.O có mùi thơm rất lạ và quyến rũ. Hầu hết ốc vòi voi khổng lồ có mặt ở nhà hàng tại Việt Nam được nuôi ở vùng ven biển Canada, Mỹ xuất khẩu đi khắp nơi trên thế giới. Tại các vùng biển của Việt Nam nhưHải Phòng, Quảng Ninh, đầm Nha Phu (Khánh Hòa)[1]… cũng có loại ốc này nhưng kích thước nhỏ hơn nhiều lần so với ốc vòi voi được nhập khẩu.[5]
.jpg)
